The Guiding Environment

Het livinglab
Senioren met beginnende dementie kunnen moeite hebben om een regulier dag- en nachtritme aan te houden. Dat kan leiden tot verschillende problemen: sociale isolatie, een vergroot gevaar op vallen, ondervoeding en uitdroging en problemen met de gezondheid. Als senioren met dementie langer zelfstandig thuis blijven wonen, is het noodzakelijk iets te doen aan dit verlies van dag- en nachtritme. We onderzoeken daarom de vraag hoe we een guiding environment – een meedenkende woonomgeving- kunnen ontwerpen die anticipeert op en zich aanpast aan de (latente) behoefte van senioren met beginnende dementie. De
Empathische Woning is de plek van ons experiment en in woonzorgcentrum DrieGasthuizenGroep zijn de eerste gebruikers op locatie bevraagd.

Het doel
We beogen een ontwerpconcept voor een guiding environment te ontwikkelen waardoor senioren met beginnende dementie langer thuis kunnen blijven wonen. Het betreft technologie die zich volledig aanpast aan de gebruiker en daarbij een veilige en comfortabele leefomgeving creëert. Deze nieuwe technologieën moeten het leven van de senioren niet nog moeilijker maken maar juist eenvoudiger. Dus geen technologie die meet hoelang de senior stil zit maar technologie die de senioren stimuleert en ondersteunt. Die bijvoorbeeld de gordijnen ’s ochtends opendoet, het geluid van vogels simuleert en die via een stem de oudere op een warme en persoonlijke manier helpt bij het doorlopen zijn ochtendritueel. Waarbij de COOK3R, de slimme interactieve kookplaat, ook van dienst kan zijn bij bijvoorbeeld het koken van een ei.

De methode
In samenwerking met verschillende stakeholders is een demomodel van de guiding environment ontwikkeld en getest in de empathische woning. Dit gebeurt aan de hand van de vier fases van de Empathische Ontwerp Methode.
In de verkenningsfase zijn de behoeften van senioren met dementie in kaart gebracht met literatuuronderzoek, interviews met mantelzorgers en zorgprofessionals, focusgroepen met senioren met dementie en observaties. In fase twee zijn deze behoeften vertaald naar verschillende gebruiksscenario’s. In co-creatiesessies met professionals zijn ontwerpconcepten opgesteld. In de derde fase zijn deze verwerkt tot een prototype van de guiding environment. In fase vier zijn de eerste gebruikerstesten uitgevoerd in de empathische woning en bij zorginstelling de DrieGasthuizenGroep. Samen met senioren met dementie zijn verschillende onderdelen van het project getest.

De opbrengst tot nu toe
Er is een eerste prototype van de guiding environment en een tool. Samen geven ze een visie voor de guiding environment. Het prototype is geïnstalleerd in de empathische woning waar het systeem verder wordt ontwikkeld. En met de guiding environment-tool die uit een interactieve pdf bestaat die snel inzicht geeft in de uitgangspunten en het concept, kunnen we onze visie uitdragen naar andere stakeholders.
In twee vervolgstudies is en wordt geëvalueerd of de projecties en licht- en geluidssignalen die in het prototype van de guiding environment gebruikt zijn, bruikbaar zijn en voldoende aansluiten bij de voorkeuren en wensen van mensen met dementie zodat het gewenste effect bereikt kan worden. Hiervoor is het prototype geëvalueerd met mantelzorgers en professionele verzorgers van deze groep. In september gaat een vervolgproject van start waarin de guiding environment verder ontwikkeld wordt.