SOCIAAL, Leefbaar, Innovatief, Mensgericht

Projectinformatie

Projectinformatie

Titel: Het Kompas van GEzonde sLimme wIJKen. Een framework voor de (her)ontwikkeling van een gezonde en inclusieve wijk
Thema: Sociaal Wonen
Looptijd: 09-2018 – 09-2022
Contactpersoon: Masi Mohammadi
Penvoerder: Leerstoel Smart Architectural Technologies, TU/e
Subsidieverstrekker:

call Maak Ruimte voor Gezondheid (projectnummer 5310013191)

Het ontwerpen van gezonde slimme wijken

Bij het ontwerpen van een SLIMme wijk voor (kwetsbare) seniore doelgroepen staat centraal hoe de inrichting van de wijk senioren zo veel mogelijk kan ondersteunen en stimuleren. In het deelproject ‘GEzonde sLimme wIJKen’ – kortweg: GELIJK – is onderzocht of en hoe de ruimtelijke inrichting kan bijdragen aan het verkleinen van sociaaleconomische gezondheidsverschillen.

De wijze waarop mensen de fysiek ingerichte ruimte ervaren en het effect van deze ruimte op de gezondheid van de mens zijn van fundamenteel belang voor de sociale determinanten van gezondheid. De effecten van de (her)inrichting van de leefomgeving op sociale gezondheid, actieve deelname aan de samenleving en ontmoetingen vormen daarbinnen de kern van het deelproject GELIJK (2018-2022). In het project GELIJK is met én voor bewoners met een lage sociaaleconomische status een handreiking ontwikkeld voor de (her)inrichting van een wijk die GELIJKe kansen voor participatie voor alle bewoners stimuleert. Het doel daarmee is om sociaaleconomische gezondheidsverschillen te verkleinen.

Het ministerie van VWS heeft namelijk als missie gesteld dat in 2040 alle Nederlanders tenminste vijf jaar langer in goede gezondheid leven en dat de gezondheidsverschillen tussen de laagste en hoogste sociaaleconomische groepen met 30% zijn afgenomen. Juist mensen met een lage sociaaleconomische status hebben dus baat bij een gezondheid bevorderende woonomgeving. Meer specifiek werd in het project GELIJK ingegaan op de sociale gezondheid. Senioren (met een lage sociaaleconomische status) hebben een grotere kans op gevoelens van eenzaamheid. In het project is daarom ingezet op het ontwikkelen van sociaal-ruimtelijke oplossingen die de interactie in de woonwijk beogen te stimuleren.

Het doel van GELIJK is om met én voor bewoners met een lage sociaaleconomische status een handreiking te ontwikkelen voor de (her)inrichting van een wijk die gelijke kansen voor participatie voor alle bewoners stimuleert.

Hieronder kunt u de resultaten en producten vinden van het deelproject GELIJK.

Producten

In de managementsamenvatting worden de resultaten, conclusies en aanbevelingen van het project GELIJK op overzichtelijke wijze samengevat.

De kennisagenda van GELIJK Is het wetenschappelijke product van een brede stakeholderstudie en het onderzoek naar invloedfactoren voor het inrichten van GEzonde sLimme wIJKen aan de hand van het Empathisch Ontwerp Framework.

Het ‘Kompas’ biedt ontwerp- en realisatie richtlijnen voor de inrichting van een slimme wijk die sociale gezondheid bevordert voor kwetsbare mensen waarin ontmoeting centraal staat. Dit praktijkinstrument is bedoeld voor professionals in het ruimtelijk domein in een multi-stakeholder samenwerking.

Het boek ‘Het Zilveren Kompas’ biedt een overzicht van ontwerpvarianten om een SLIMme wijk die sociale gezondheid bevordert te realiseren.
Verwacht: maart 2023

Het boek ‘Ruimte voor GELIJKheid’ richt zich op bewustwording bij ruimtelijke professionals, dat er bij complexe ontwerpprocessen zoals het ontwerpen van een wijk veel verschillende aspecten komen kijken.

Wetenschappelijke artikelen & vakpublicaties

Wat is eigenlijk een slimme wijk? In dit artikel wordt ingegaan op dit fenomeen.

Mohammadi, M. (2019). ‘Een slimme woonwijk voor gezonder leven’. Geron, jaar 2019, Volume: 21, Editie: 3.

Het ruimtelijk ontwerp kan spontane sociale interactie in de publieke buitenruimte faciliteren en stimuleren. Dit artikel biedt inzicht in randvoorwaarden voor een dergelijk ontwerp.

Van Buuren, L.P.G., Wilmont, I., & Mohammadi, M. (2022). Design requirements for spontaneous encounters in semi-public space of social housing neighborhoods: an applied study using Group Model Building and preference tests among a mix of stakeholders (werktitel, beoogde afronding in 2022)

Under review

Een goede passende woning is van groot belang om gezond oud te kunnen worden. Dit artikel biedt een overzicht en clustering van woonvormen voor zelfstandig wonende senioren in Nederland.

Van Buuren, L.P.G., Hamers, K., Moor, N. & Mohammadi, M. (2022). Novel housing typology categorization based on multiple layers of independently living seniors (werktitel, beoogde afronding in 2022)

Under review

Hoe komt een slimme gezonde wijk via lokaal beleid tot stand? In dit artikel wordt ingegaan op dit proces.

Mourits, K. & De Maeijer, E. (11 juli 2022). Omgevingswet komt snel: hoe past gezondheid in lokaal ruimtelijk beleid? In Sociale vraagstukken. Geraadpleegd van https://www.socialevraagstukken.nl/omgevingswet-komt-snel-hoe-past-gezondheid-in-lokaal-ruimtelijk-beleid/

Partners

Onderzoeksteam

Prof.dr.ir. Masi Mohammadi (TU/e)
Ir. Leonie van Buuren PDEng (TU/e)
Ir. Sophie Peters (TU/e)
Prof.dr. Inge Bongers (TiU)
Dr. Els De Maeijer (TiU)
Drs. Astrid Huijgen (TiU)

Met dank aan: dr. Hilde Spitters (TiU), dr. Ivo Maathuis (HAN), dr. Ilona Wilmont (HAN), dr. Wanda Kruijt (VLAM)